Ondanks de Covid-19-pandemie daalde het aantal leegstaande panden in ons land. Dat meldt advies- en onderzoeksbureau Locatus in een nieuw rapport.
Door de verschillende lockdowns moesten winkels sinds maart 2020 meermaals maanden hun deuren sluiten. Terwijl de coronasteunpakketten voor veel detailhandelaren ontoereikend waren. In het licht hiervan is het opmerkelijk te noemen dat de leegstand van winkelvastgoed in 2021 is teruggelopen.
Volgens de onderzoekers van Locatus stonden aan het begin van het afgelopen jaar 16.335 panden leeg, terwijl dat er op 31 december 2021 een kleine tweeduizend minder waren – 14.579. Daarmee daalde de leegstand afgelopen jaar van 7,5% naar 6,8%. Hoe is dit mogelijk in een tijd waarin winkeliers moeite hebben het hoofd boven water te houden?
Locatus heeft hiervoor een mogelijke verklaring. Volgens de experts van het bureau hebben veel leegstaande winkelpanden het afgelopen jaar een andere invulling gekregen, en wel als woningen – want daar is door de nijpende huizencrisis enorme behoefte aan.
Dit gebeurde het meest met winkels gelegen buiten winkelgebieden in grote steden, wat niet opmerkelijk is. In de bestaande woonwijken van de grote steden is namelijk ontzettend veel vraag naar huizen – zo is de gemiddeld woningprijs in ons land volgens cijfers van het statistiekbureau CBS het hoogst in stedelijke gebieden
Winkels goedkoper, huizen duurder
Ook vóór de coronacrisis gingen winkels failliet. Toen werden echter veel minder winkelpanden omgebouwd tot woning. Reden: de prijs van een winkelpand lag jarenlang hoger dan die van een vergelijkbaar pand dat als woning werd gebruikt. Maar door de coronacrisis daalde de prijs van winkelvastgoed, terwijl het woningtekort toenam. Daardoor werd het aantrekkelijk om winkels te verbouwen tot woonhuizen, aldus Locatus.
Aan het omvormen van een winkelpand tot een woning is nog wel een aantal regels verbonden. Op dit vlak bleken veel gemeenten het afgelopen jaar echter welwillend, signaleren de onderzoekers in hun rapport. Gemeenten hebben onder meer hun bestemmingsplannen voor winkelpanden aangepast om op die manier eigenhandig wat te doen aan de woningnood. In de stedelijke gebieden, waar de woningnood het hoogst is, werden het afgelopen jaar dan ook de meeste winkels omgetoverd tot woonhuis.
Naast de woningnood speelden volgens Locatus ook de veranderingen van de retailmarkt een rol in de bereidheid van gemeenten om mee te werken aan de herbestemming van winkelpanden. Gemeenten verwachten dat het aantal fysieke winkels niet zal terugkeren naar het niveau vóór de Covid-19-pandemie. Geen gekke gedachte: het aantal webshops steeg in 2020 met 47%, aldus het CBS.