Het rijksbrede programmateam Denk Doe Duurzaam spreekt Annet Bertram, directeur-generaal van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), over het motiveren van de opdrachtgever en over Dynamic Load Balancing; de slimme laadoplossing voor een 100% emissieloos wagenpark. ‘Onze organisatie is doorlopend opzoek naar vernieuwende groene initiatieven’.
Als het RVB panden verduurzaamt, heeft dat een enorme impact. Maar duurzaamheid is niet altijd onderdeel van de opdracht. Hoe gaan jullie daarmee om?
‘Als grootste vastgoedorganisatie van het land dragen we bij aan een duurzamer Nederland. We verminderen CO2 uitstoot door onze gebouwen energiezuiniger te maken, hergebruiken bouwmaterialen, maken de leefomgeving klimaatbestendiger en vergroten de biodiversiteit. Het RVB heeft namelijk de opdracht om niet alleen ín, maar ook óp en rónd onze gebouwen een gezond klimaat te scheppen. We dragen ons steentje bij met duurzame oplossingen. Een mooi voorbeeld hiervan is onze Routekaart Kantoren, waarmee we de kantoorpanden die rijksdiensten gebruiken verder verduurzamen. De minimale wettelijke norm voor kantoorpanden is energielabel C, maar gemiddeld hebben onze kantoren al energielabel A! En natuurlijk zijn ook de laadpalen een mooie oplossing. Het Rijk kan hiermee overschakelen naar elektrisch rijden, met als gezamenlijk doel dat in 2028 alle voertuigen elektrisch zijn.
Hoe ondersteunen jullie departementen met het realiseren van hun CO2 managementplan?
‘Het Klimaatakkoord van Parijs volgend, moet al het (Rijks)vastgoed uiterlijk 2050 beschikken over een klimaatneutrale energievoorziening. In de Routekaart Rijkskantoren beschrijven we onder meer onze energietransitie. De maatregelen die wij nemen op het gebied van verduurzamen van vastgoed, de trias energetica en ondersteuning van de verduurzaming van het wagenpark dragen bij aan de reductiedoelstellingen opgenomen in de CO2 managementplannen van verschillende departementen.’
Is er wel genoeg vermogen om alle voertuigen elektrisch te laden?
‘In Nederland hebben we een van de beste stroomnetten van de wereld. Toch moeten we onderzoeken of dit stroomnet opgewassen is tegen de gebruikspiek die ontstaat als je meerdere auto’s tegelijk aan de laadpaal legt. Dan kunnen stoppen doorslaan. En het uitbreiden van de laadinfrastructuur gaat ook niet zonder slag of stoot. We hebben te maken met oplopende elektriciteitstarieven en beperkte transportcapaciteit van het net. Je kunt dus niet zomaar overal laden. Voor de panden van het RVB is Dynamic Load Balancing een mogelijke oplossing. Hiermee ben je verzekerd tegen overbelasting van je energienetwerk. Het zorgt voor een goede verdeling van het beschikbare elektrische vermogen, zodat we zoveel mogelijk geparkeerde auto’s van elektriciteit kunnen voorzien. En in combinatie met zonnepanelen is dit de meest efficiënte oplossing om aan de laadvraag te voldoen.’
Welke factoren spelen een rol bij het toepassen van deze slimme laadoplossing?
‘Om hier een goed beeld van te krijgen heeft het Programma Groene Innovaties (PGI) drie representatieve pilotlocaties uitgekozen: een rijkskantoor, een defensiegebouw en een rechtbank. Veel variabelen bleken een rol te spelen bij het in elkaar leggen van een ingewikkelde puzzel. Zo zijn sommige locaties prima bereikbaar via het OV, en andere niet. Ook kennen we verschillende soorten rijpatronen bij het Rijk. Naast werknemers die ’s ochtends komen en ’s avonds gaan, moet je bijvoorbeeld denken aan carpoolers, bezoekers, bestuurders van dienstauto’s, militairen die op oefening zijn en gevangenentransport. Ook is het de vraag of (bij)laden op locatie nodig is, of dat dit op een andere plek kan. En vergeet de verschillende aankomst- en vertrektijden niet. Al met al lijkt het erop dat voor optimalisering individueel maatwerk nodig. Een app waarmee je een laadpaal reserveert kan hierin ondersteunen.
Zijn elektrische auto’s de enige stroomgebruikers die jullie hiervoor monitoren?
‘Nee, zeker niet. We houden rekening met alle stroomgebruikers. In het onderzoek van PGI zijn de variabelen vanuit het autogebruik gematcht met de variabelen vanuit het huidige stroomgebruik op locaties. Zo vragen de liften volop stroom bij de start van de werkdag en rond lunchtijd weer. Dan zijn ook de bedrijfskeukens volop in bedrijf. In de winter staat de warmtepomp aan en in de zomer de airconditioning. Met Dynamic Load Balancing kunnen we alle stroombehoeften monitoren en verdelen we het vermogen optimaal over de werkdag. Zo blijven in 2028, wanneer we als Rijk zijn overgestapt op elektrisch rijden, onze gebouwen een prima en bereikbare werkplek.’